Podróż służbowa za granicę czy oddelegowanie?

Zamierzamy oddelegować pracowników do miejscowości, w której nasza firma prowadzi aktualnie roboty drogowe. Czy możemy takim pracownikom wypłacić diety w pełnej wysokości oraz zwrot kosztów noclegu, jeżeli chcą oni sami znaleźć sobie zakwaterowanie?

Oddelegowanie oznacza skierowanie pracownika do wykonywania pracy poza stałe miejsce pracy określone w umowie. Warunkiem oddelegowania jest zmiana określonego w umowie o pracę miejsca jej wykonywania na mocy porozumienia stron (aneksu) lub w trybie wypowiedzenia zmieniającego. Niekiedy trudno je odróżnić od podróży służbowej, którą jest, zgodnie z definicją zawartą w art. 77⁵K.p., wykonywanie na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy pracownika. Zasadniczym kryterium odróżniającym jest zmiana stałego miejsca pracy.

Ustalenie, czy pracownik został oddelegowany, czy odbywa podróż służbową ma istotne znaczenie dla określenia jego uprawnień związanych z wykonywaniem obowiązków służbowych poza siedzibą pracodawcy lub stałym miejscem wykonywania pracy. Jeżeli pracownik odbywa podróż służbową, przysługuje mu prawo do diet oraz innych należności określonych przepisami rozporządzenia o podróżach służbowych. Przepisów tego rozporządzenia nie stosuje się jednak do pracowników oddelegowanych.

Zatem w omawianym przypadku pracodawca, który oddelegowuje pracownika do pracy w innej miejscowości (na obszarze kraju) nie ma obowiązku zapewnienia mu świadczeń wynikających z przepisów dotyczących podróży służbowych. Pracownikowi oddelegowanemu przysługuje bowiem tylko wynagrodzenie wynikające z umowy o pracę.

Pracodawca, o którym mowa w pytaniu, może przyznać oddelegowanemu pracownikowi dodatkowe świadczenia, takie jak zwrot kosztów dojazdu, wyżywienia czy zakwaterowania w miejscowości, do której pracownik został oddelegowany. Mają one jednak charakter fakultatywny, a ich wypłacenie i wysokość zależy wyłącznie od uznania pracodawcy.

Przykład

Zgodnie z umową o pracę miejscem wykonywania pracy operatora koparki zatrudnionego w przedsiębiorstwie budowy dróg jest województwo wielkopolskie. Zakres prowadzonych robót na okres kwiecień-sierpień 2014 r. uległ rozszerzeniu, co zostało wprowadzone aneksem do umowy o pracę przez dodanie słów "i ościenne".

Od maja 2014 r. pracownik będzie wykonywał czynności pracy w okolicach Wrocławia. Dla pracownika nie będzie to podróż służbowa.