Polisa w zagranicznej podróży a składki ZUS

Zamierzamy wysłać dwóch pracowników w zagraniczną podróż służbową. Na okres tego wyjazdu wykupimy im polisę ubezpieczeniową, która będzie obejmowała m.in. koszty leczenia za granicą. Beneficjentami tej polisy będą pracownicy. Firma natomiast, jako pracodawca, pokryje jedynie koszt polisy ubezpieczeniowej bez uprzedniego poniesienia wydatku przez pracowników. Czy w takim przypadku koszty polisy poniesione przez firmę będą dla nich przychodem podlegającym oskładkowaniu?

NIE. Dla pracowników delegowanych w zagraniczną podróż służbową wartość polisy wykupionej dla nich przez przedsiębiorcę nie stanowi dla tych osób przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o pdof. Pracodawca nie powinien więc im uwzględniać tego świadczenia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę stanowi przychód w rozumieniu przepisów o pdof. Wynika to z art. 18 ust. 1 i 2 w zw. z art. 4 pkt 9 oraz art. 20 ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z kolei do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek społecznych tych osób, co wynika z art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1793 ze zm.). Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz wydanych do niej aktów wykonawczych ściśle uzależniają włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o pdof.

Wartość polis ubezpieczeniowych wykupionych dla pracowników odbywających zagraniczne podróże służbowe - według organów podatkowych - nie generuje u nich przychodu podatkowego z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 4 lutego 2016 r., nr ILPB1/4511-1-1450/15-4/AMN, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu zaznaczył, że pracowniczy przychód podatkowy nie powstaje w zakresie, w jakim polisy te stanowią zabezpieczenie pracodawcy przed ewentualnymi wydatkami związanymi ze zwrotem na rzecz pracownika wydatków na wypadek wystąpienia określonych w umowie ubezpieczenia okoliczności. Organ podatkowy uznał natomiast, że przychód taki generuje z kolei u pracownika świadczenie polegające na opłaceniu mu przez pracodawcę polisy ubezpieczenia OC. Wprawdzie jest ono rodzajem zabezpieczenia się pracodawcy przed odpowiedzialnością na wypadek wyrządzenia szkody przez pracownika, to jednak z uwagi na przysługujące pracodawcy roszczenie regresowe wobec pracownika, ostatecznie ekonomiczny ciężar naprawienia tej szkody ponosi pracownik. Wykupienie polisy OC na czas zagranicznej podróży służbowej skutkuje więc u pracownika powstaniem opodatkowanego przychodu ze stosunku pracy. W tej drugiej kwestii organy podatkowe nie wypracowały jednak jednolitego stanowiska. Przyjmując, że taki przychód powstaje, należałoby wliczyć go również do podstawy wymiaru składek społecznych i zdrowotnej.