Diety w podróży służbowej

Jak ustalać diety w podróży służbowej przy nieprzekraczaniu określonej w przepisach granicy czasowej lub gdy podróż przypadnie na części dwóch dób kalendarzowych? Nadmieniamy, że stosujemy przepisy rozporządzenia obejmujące pracowników jednostek budżetowych.

Prawo do diet należy rozpatrywać w oparciu o rzeczywisty czas trwania podróży, tj. od jej rozpoczęcia do zakończenia, liczony w sposób ciągły. Pozostaje natomiast bez znaczenia, czy przypadanie ona w tej samej czy różnych dobach kalendarzowych.

Krajową podróż służbową dla ustalenia prawa do diet należy liczyć nieprzerwanie od momentu jej rozpoczęcia (wyjazdu) do powrotu (przyjazdu) po wykonaniu zadania służbowego. Tak wynika z § 7 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. poz. 167), dalej rozporządzenia. Podobnie w przypadku podróży zagranicznej, czas jej trwania liczy się nieprzerwanie. Różni się tylko moment rozpoczęcia i zakończenia tej podróży, który jest uzależniony od środka transportu, którym pracownik ją odbywa. Jeśli jest to droga lądowa (samochód, pociąg, autobus), podróż zagraniczna liczy się od momentu przekroczenia granicy Polski w drodze do państwa docelowego, do momentu ponownego przekroczenia granicy naszego kraju w drodze powrotnej. W przypadku podróżowania statkiem, promem lub samolotem, rozpoczęcie podróży zagranicznej następuje z chwilą wyjścia z ostatniego portu lub startu z ostatniego lotniska w kraju w drodze za granicę, a zakończenie odpowiednio wejścia do pierwszego polskiego portu lub lądowania na pierwszym krajowym lotnisku w drodze powrotnej (§ 12 rozporządzenia).

Ważne: Podróż służbowa trwa nieprzerwanie od momentu jej rozpoczęcia do zakończenia, a każda następna doba mija w momencie upływu kolejnych 24 godzin.

Jak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 22 marca 2000 r. (sygn. akt I SA/Lu 1747/98) czas podróży służbowej liczy się w sposób ciągły bez uwzględnienia pory dziennej lub nocnej, godziny zmiany daty itp., a dobę stanowi czas każdych 24 godzin niezależnie od godziny, w której ten okres się zaczyna. Doba podróży służbowej jest oderwana od dób astronomicznych, a tym bardziej od doby pracowniczej i liczy się ją odrębnie tylko na potrzeby rozliczania świadczeń z tytułu podróży służbowej.

Diety w podróży krajowej oblicza się w następujący sposób:

jeżeli podróż trwa nie dłużej niż dobę i wynosi:

mniej niż 8 godzin - dieta nie przysługuje,
od 8 do 12 godzin - przysługuje 50% diety,
ponad 12 godzin - przysługuje dieta w pełnej wysokości;

jeżeli podróż trwa dłużej niż dobę, za każdą dobę przysługuje dieta w pełnej wysokości, a za niepełną, ale rozpoczętą dobę:

do 8 godzin - przysługuje 50% diety,
ponad 8 godzin - przysługuje dieta w pełnej wysokości.

W przypadku podróży zagranicznej, za każdą dobę przysługuje dieta w pełnej wysokości, a za niepełną dobę:

do 8 godzin - przysługuje 1/3 diety,
ponad 8 do 12 godzin - przysługuje 50% diety,
ponad 12 godzin - przysługuje dieta w pełnej wysokości.

Przykład

Pracodawca w dniu 10 lipca br. wysłał trzech pracowników w podróż służbową do sąsiedniego miasta. Pracownicy wyjechali o 8⁰⁰i w tym samym dniu dwóch z nich powróciło do miejscowości zatrudnienia. Pierwszy przyjechał o 16⁰⁰, drugi o 20⁰⁰. Trzeci pracownikwrócił następnego dnia o 8⁰⁰. Podczas podróży pracownikom nie zapewniono wyżywienia.

Pierwszy pracownik przebywał w krajowej podróży służbowej równo 8 godzin i nabył prawo do 50% diety (tylko przy podróży krótszej niż 8 godzin dieta nie przysługuje). Drugi przebywał w podróży 12 godzin, zatem mieści się w tym samym przedziale co pierwszy (od 8 do 12 godz.) i uzyskał prawo do 50% diety. Ostatni z pracowników przebywał w podróży 24 godziny, jego podróż trwała więc nie dłużej niż dobę, ale powyżej 12 godzin, a tym samym nabył prawo do jednej pełnej diety.